Hvis du bruker internett, data om deg som flyter rundt overalt. Qiy Foundation ønsker å endre det. Mensen zouden meer toegang moeten krijgen tot – en controle over – de gegevens die ze online genereren en die op hen betrekking hebben. Qiy designet et verdensomspennende avtalesystem for dette. Dat bleek een moeilijk haalbare moonshot, maar Qiy’s idealen leven voort in verschillende toepassingen – in de zorg en daarbuiten.

Op dit moment kunnen aanbieders van onlinediensten en apps hun gebruikers volgen en profileren door middel van cookies en andere trackers. Daarmee wordt by design inbreuk gemaakt op de privacy van individuen. In tegenstelling tot apparaten, die onderdeel uitmaken van the Internet of Things, hebben mensen op het internet geen zelfstandige positie. ‘Waarom bouwen we geen Internet van Mensen? We hebben the Internet of Everyone and Everything nødvendig!sa Marcel van Galen, grunnleggeren av Qiy.

Qiy streber etter digital selvbestemmelse: enkeltpersoner må, underlagt juridiske unntak, kan selv bestemme hvem til hvilket formål, under hvilke forhold og hvor lenge, har tilgang til hvilke data. For å oppnå dette ønsker stiftelsen å utvikle en «anonymt gjenkjennelig» brukerprofil sammen med markedsaktører der folk angir hvilke behov., preferanser og interesser de har på et gitt tidspunkt, uten å dele personlige data.

Til syvende og sist, basert på Qiy Scheme, kan markedet skape et trygt og pålitelig digitalt økosystem.

Å gjøre den enkelte til direktør for hans online data, flere store partier må samarbeide. Det er derfor Qiy designet i 2014 et såkalt avtalesystem, Qiy-ordningen. Du kan sammenligne dette med mobiltelefonnettverket: at vi kan nå hverandre mobil hvor som helst i verden skyldes globale avtaler mellom (konkurransedyktig) produsenter, tilbydere og lovgivere. For å trekke oppmerksomhet til Qiy-ordningen, Gründer Marcel van Galen søkte kontakt med ulike interessenter, fra regjeringer til internettpionerer og EU-kommisjonen.

Da suksessen til Qiy-ordningen tok lengre tid enn forventet, Qiy så etter måter å demonstrere verdien av ideene i praksis. Dette resulterte blant annet i Dappre, een betrouwbare chat-app die evolueerde tot een kaarten-app waarin fysieke en digitale kaarten (zoals klantenkaarten en tegoedbonnen) de verbinding kunnen vormen tussen een anoniem individu en de uitgever van de kaart.

Dappre en Qiy werden vervolgens van elkaar gescheiden: Dappre werd een losse business met eigen investeerders, Qiy Foundation houdt zich als non-profitorganisatie bezig met het faciliteren van samenwerkingen tussen private en publieke partijen, het adviseren bij nieuwe toepassingen, het uitgeven van licenties voor gebruik van het Qiy Scheme en het bewaken van de Qiy Trust Principles. Zo doet iedereen waar hij goed in is.

Het is Qiy nog niet gelukt om tegen de gevestigde belangen op te boksen en het Qiy Scheme wereldwijd te implementeren. Grote online aanbieders verdienen immers geld aan het verzamelen van gegevens van gebruikers en het bewustzijn van het belang van privacy bij de overheid was laag. De overheid ontwikkelde geen overkoepelend beleid, waardoor een wildgroei ontstond aan afsprakenstelsels en apps voor het beheer van persoonsgegevens.

De afgelopen jaren is de situatie veranderd. De Nederlandse overheid neemt een regierol op zich en denkt na over een kaderregeling voor afsprakenstelsels en apps die gegevens uit overheidsbronnen verwerken. ‘En nu de nieuwe wetgeving inzake gegevensbescherming actief is, zien we dat organisaties nieuwsgieriger zijn naar alternatieven,’ zegt Ad van Loon, de huidige directeur van Qiy.

Qiy Foundation is zich de afgelopen tijd minder gaan richten op het Qiy Scheme, dat vooral een theoretisch model is, en meer op de praktische toepassingen. Een voorbeeld is de participatie van de Qiy Foundation in de totstandbrenging van MedMij, een standaard voor het uitwisselen van gegevens in persoonlijke gezondheidsomgevingen (PGO’s). In MedMij komt het individu centraal te staan: de gebruiker krijgt een soort kluisje waarin gegevens verzameld en beheerd worden. Instanties die gegevens willen uitwisselen hebben een MedMij-label nodig, waarvoor ze eerst uitgebreid worden getoetst.