Vakaiʻi maʻu pe hoʻo ngaahi fakaʻuhinga. Fai ia ʻo fakafou ʻi he fakatotolo ʻi he maketi, ka ke toe pehē pē foki te ke lava ʻo maʻu ha ngaahi fakakaukau foʻou lolotonga hono fakamatalaʻi mo fakahoko iá. Fakapapauʻi te ke lava ʻo tali ʻeni. Denk bij het toepassen van nieuwe technologieën ook aan de ‘Sociale Innovatie’, waarin mensen op nieuwe manier met elkaar en met de technologie leren werken.

Taumuʻá

Plezierig thuis blijven wonen is een wens van velen, ook als je door ouderdom of beperkingen kwetsbaarder wordt. Bovendien is ‘langer thuis wonen’ overheidsbeleid. Om te realiseren dat ouderen in hun eigen vertrouwde omgeving met goede kwaliteit van leven kunnen (blijven) wonen, is er in de gemeente Dalfsen een samenwerking opgezet tussen zorg, welzijn en wonen: ʻa e Dalfsen tokoni ki he ʻahiʻahi. De uitprobeerdienst bestaat uit vrijwilligers die helpen nadenken over de ondersteuning van inwoners, mantelzorgers en zorgaanbieders in de gemeente Dalfsen. Voordat er een beroep wordt gedaan op extra passende zorg, wordt op basis van de hulpvraag onderzocht of er ook andere oplossingen voorhanden zijn. Hierbij wordt steeds vaker slimme technologie ingezet. De belangrijkste vraag hierbij is: “Welke oplossing is passend in úw situatie?".

De uitprobeerdienst heeft naast het bieden van hulp nog een andere doelstelling: leren welke slimme mogelijkheden geschikt zijn als oplossing en hoe dat vervolgens te bepalen en organiseren. De dienst is ontwikkeld in een samenwerkingsverband tussen de gemeente Dalfsen, de woningcorporaties Vechthorst en De Veste, de zorgorganisaties Rosengaerde, Het Zand (Hulstkampen), Carinova, ZGR (Brugstede) en RIBW GO en het maatschappelijk werk van De Kern en de welzijnsorganisatie SAAM Welzijn.

Founga

Uitprobeerdienst Dalfsen is sinds 2015 actief en er zijn ongeveer 200 vragen en verzoeken binnengekomen. Bij een verzoek werkt de uitprobeerdienst altijd volgens een vaste aanpak die bestaat uit de volgende onderdelen:

Vraagverheldering door getrainde vrijwilligers of zorgprofessionals.
Voorlichting van wat een mogelijk hulpmiddel zou kunnen zijn.
Verkrijgen van het hulpmiddel door het te bestellen en installeren.
Uitleg en hulp bij het gebruik van het hulpmiddel tijdens een uitprobeerperiode. Het hulpmiddel mag vier tot zes weken uitgeprobeerd worden. Daarna wordt met de betreffende inwoner geëvalueerd of hij/zij tevreden is over het gebruik hiervan en of eventueel overgegaan wordt tot het aanschaffen van het hulpmiddel.
Het verspreiden van de evaluatiebevindingen naar de betrokken partijen in het samenwerkingsverband en de samenleving.

Een van de binnengekomen hulpvragen betrof een verzoek van een familie om een manier te vinden waarop hun dementerende moeder, woonachtig in een verpleeghuis, zelfstandig naar buiten kan.

Ola

Regelmatig lopen zaken die via de bovenstaande aanpak worden ingestoken anders dan gepland. Zo ook in het geval van de dementerende mevrouw. Het doel was om haar zelfstandig naar buiten te laten gaan. Na vraagverheldering leek de oplossing voor de hand te liggen: een GPS-toepassing speciaal ontwikkeld voor kwetsbare personen. Zo kon de locatie van de mevrouw op afstand gevolgd worden. Het systeem was in vergelijkbare situaties succesvol toegepast en had een kwaliteitskeurmerk. Maar mevrouw zag de GPS-toepassing en vond het niet geschikt. “Met dat zwarte kastje ga ik niet lopen, dat past helemaal niet bij mijn mooie avondjurk!". Naar buiten kunnen bleek niet het doel op zichzelf, de vrouw wilde ook graag kunnen flaneren in haar mooie kleding. Of op zijn minst, er bij het wandelen elegant uitzien. Toen dit duidelijk was, is er gezocht naar een ander type GPS en na enig speurwerk was daar een mooie medaillon met mini-GPS. Uit een test met de locatiemanager bleek echter dat er vaak valse meldingen en posities binnenkwamen. Zo gaf de bijbehorende app ooit aan dat de mevrouw ergens in een weiland stond, terwijl ze gewoon achter haar bureau zat. Een ander GPS-product is tot op heden nog niet bezorgd, dus er wordt hard nagedacht over alternatieven..

Fuʻifuʻi

Het voorbeeld van de dementerende vrouw is exemplarisch voor de leerervaringen die binnen de uitprobeerdienst plaatsvinden. Uit deze leerervaringen kunnen een paar belangrijke terugkerende lessen getrokken worden, die zich op een aantal niveaus afspelen:

De vraagverheldering is niet voldoende. In het voorbeeld was “naar buiten gaan” slechts een deel van de vraag. De gewenste uitkomst was flaneren. De les is om naar de gewenste uitkomst te vragen en niet te snel op een bestaand aanbod over te gaan. Vraaggericht maatwerken moet zorgvuldig gebeuren om niet in de valkuil van een aanbodgerichte aanpak te lopen.
Het bestaande aanbod van zorgtechnologie voldoet vaak niet helemaal aan de behoeften die we in de praktijk tegenkomen. Alhoewel er doorgaans goed over de basisfunctie is nagedacht wordt de context, in dit geval het passen bij de kleding, onvoldoende meegenomen. Leveranciers moeten samen met de eindgebruikers kunnen leren wat de werkelijke gebruikersbehoeften zijn en dat verwerken in hun aanbod.
Verschillende ministeries concludeerden recentelijk nog dat met name de verpleegzorg (te) weinig technologie wil gebruiken. Dit hangt echter nauw samen met het aanbod, dat vaak nog onvoldoende passend of geschikt is om in te kunnen spelen op de vraag. Het beleid vanuit verschillende ministeries zou zodanig aangescherpt moeten worden dat de zorgtechnologie beter aansluit op de behoeften in het werkveld.