eAmsterdam, 9 EyeDwarha 2012

Ibhaso lelona xesha libalaseleyo lokufunda kuPhuhliso lwaMazwe ngaMazwe 2012 Yathiwa thaca kwi-FACT yokufunda kwiiprojekthi zeJatropha eMozambique, Mali kunye neHonduras. Ibhaso linikezelwe kuYwe Jan Franken weFACT nguProf. Iziko leSiseko sokuPhumelela okuqaqambileyo, umseki weZiko lokuFailela okuqaqambileyo.

NgoLwesine ophelileyo ePartos Plaza – inkomfa yonyaka yeendibano zocweyo zemibutho yophuhliso zabanjwa ngeenxa zonke 3 isitshixo ‘ukusilela okuqaqambileyo’ imixholo. Ukongeza kwityala eliphumeleleyo ngu-FACT, amatyala anikezelwe yiProjekthi yeNdlala kunye ne-ICCO. Abathathi-nxaxheba ePartos Plaza bavotele ityala ababecinga ukuba lolona “lwentsilelo lubalaseleyo”: iprojekthi ethe yasilela ngaphandle kweenjongo ezilungileyo namalungiselelo afanelekileyo, kukhokelela kumzuzu wokufunda.

Umxholo wokuqala ‘yayikukungaqiniseki nokuthatha umngcipheko’, kwaye igxile kwityala leProjekthi yeNdlala (enesihloko esixhokonxayo ‘IShit Yenzeka!Abahlali banxiba i-wrist transmitter ethumela isaziso kwigcisa lezempilo xa bengena ngomnyango ongalunganga.) ukujongana namava akutsha nje ngeBhaso labo laseAfrika lobuNkokeli. Abakwa-HP bakhuphe intamo yabo ukuze bafezekise into ebalulekileyo bawonge ibhaso kwinkokeli yase-Afrika ngomsebenzi wabo omhle wokujongana nendlala., izinto zisenokungahambi ngokwesicwangciso: owayesakuba nguMongameli waseMalawi wonyuliweyo waqalisa ukuziphatha ngendlela engahambelani ‘nokulungileyo’ ubunkokeli. Eli tyala labonisa ukubaluleka kokunamathela kwimigaqo yakho, ukujongana ngokukhawuleza nangokucacileyo nemiba njengoko ivela, kunye nokuthatha onke amanyathelo anokubakho ukunciphisa nakuphi na ukungaphumeleli kwabo bamsulwa.

Umxholo wesibini ‘yayikukuhambahamba kwihlabathi elintsonkothileyo’, kwaye igxile kwityala le-ICCO (enesihloko esithi ‘Ayiyonzuzo = Ayiyoshishini?Abahlali banxiba i-wrist transmitter ethumela isaziso kwigcisa lezempilo xa bengena ngomnyango ongalunganga.) ejongene nenkampani engenzi ngeniso esingise ekubhangisweni. Inkampani iqale ngokugqibeleleyo kwaye iphumelele kwinjongo yayo yokunxibelelanisa ookopolotyeni abancinci basefama kumakhonkco evenkile ezinkulu.. Nangona kunjalo, abaqhubi zorhwebo yaqala ukungena emarikeni njengokuba kwaye inkampani ayikwazanga ukusombulula ingxaki yayo: gcina ujoliso lwe-NGO okanye uphuhlise urhwebo ngokupheleleyo, onokhuphiswano umqhubi. Eli tyala labonisa ukubaluleka kokuba nendima ecacileyo, isicwangciso esilungelelaniswe kakuhle kunye nemisebenzi, kunye neqhinga lokuphuma apho kuyimfuneko.

Umxholo wesithathu wawusithi ‘ukufunda ngokuqhubekayo kumava’, kwaye igxile kwityala le-FACT (enomxholo othi ‘Ohlwayelayo uya kuvuna?Abahlali banxiba i-wrist transmitter ethumela isaziso kwigcisa lezempilo xa bengena ngomnyango ongalunganga.) ukujongana nezivuno eziphantsi ngokungalindelekanga ukusuka 3 Iiprojekthi zeJatropha. I-FACT - njengezinye ii-NGOs ezininzi kunye namaqela ezorhwebo - babenethemba elikhulu nge-Jatropha njengomthombo we-biofuel eveliswa kweli lizwe kwaye isetyenziswe.. Ngaphandle kweziphumo ezidanisayo kwiJatropha, Uluntu apho iFACT ibisebenza khona luxhamle kakhulu kutyalo-mali olunxulumeneyo kumandla iziseko zophuhliso. INYANISO uye – ngezi projekthi – yakhelwe ulwazi lweprojekthi ebalulekileyo kunye nothungelwano, kwaye I-FACT isebenzise amava ukuvavanya ngokusisiseko kunye nokuchaza ngokutsha isicwangciso sabo.

Injongo yembasa yokuPhumelela okuqaqambileyo kukukhuthaza ushishino, ukufunda kumava kunye nokwenza izinto elubala kwicandelo loPhuhliso lwaMazwe ngaMazwe. Ibhaso linyathelo leZiko leeNtlekele eziGqwesileyo (ngokokuqala ngqa iphulo le-Dutch Bank ABN-AMRO’s Dialogues House), ngentsebenziswano noPhuhliso lwaMazwe ngaMazwe NGO-NGO SPARK kunye nombutho wesebe iPartos.

Umntu woqhagamshelo: Iziko leSiseko sokuPhumelela okuqaqambileyo

Umnxeba. +31 (0)6-14213347 / Imeyile: redactie@briljantemislukkingen.nl