Wie goed verlopen pilots in een complexe bestuurlijke omgeving wil opschalen, moet continu leren en bijsturen om alle relevante partijen te betrekken en actiebereidheid te creëren.

Intentie

Een verschuiving van tweede- naar eerstelijnszorg voor kinderen met ADHD leidde tot veel commotie onder huisartsen. Het probleem? De artsen vonden zichzelf niet bekwaam genoeg om deze groep adequaat te behandelen en het zou ontbreken aan voldoende tijd. Er moest dus hoognodig een nieuwe aanpak komen, waarbij de huisarts ontlast zou worden en de jeugd beter geholpen. Het antwoord bleek een pilot met een praktijkondersteuner huisarts (POH)-GGZ Jeugd, waarmee werd proefgedraaid in de regio van zorggroep Syntein. Zorggroep Syntein is een organisatie voor ketenzorg van een coöperatie van huisartsen.

Aanpak

We zijn op overzichtelijke schaal begonnen en hebben in 2017 eerst een pilot gedaan met een POH-GGZ Jeugd in een grote huisartsenpraktijk in een kleine gemeente. Deze verliep zeer succesvol: huisartsen blij, jeugd blij, en een zichtbare kostenbesparing voor de gemeente. Ook andere gemeenten en huisartsen in de regio waren enthousiast geworden en wilden starten met een POH-GGZ Jeugd.

Resultaat

Gezamenlijk afspraken maken binnen een regio met 65 huisartsen en zes verschillende gemeenten bleek buitengewoon ingewikkeld. Je krijgt de neuzen niet zomaar dezelfde kant op. Zo zijn de lokale organisatorische tegenstellingen behoorlijk groot en bestaan er flinke cultuurverschillen tussen gemeentelijk- en zorgdomein. Op bestuurlijk gebied blijkt het een chaos in sommige gemeenten, zeker vlak voor verkiezingstijd. De waan van de dag overheerst dan. De pilot in de eerste gemeente was enorm succesvol, maar de verantwoordelijke beleidsmedewerkers bleken alsnog veel moeite te hebben met het verlengen van de POH-GGZ voor 2018. Er waren ook gemeenten waarin niet de beleidsmedewerkers, maar juist de huisartsen moeilijk te overtuigen waren van het nut van een POH-GGZ Jeugd voor zowel patiënten als henzelf.

Na een opmerkelijk verlopen overleg tussen huisartsen en gemeenten, waarbij zo’n beetje alle archetypen die IvBM aanreikt voorbijkwamen, is het vooralsnog in twee gemeenten gelukt om een POH-GGZ Jeugd op te zetten. De andere (samenwerkende) gemeenten waren daarvoor nog te verdeeld. Daar werd het plan stilgelegd tot na de verkiezingen van dit voorjaar en een ‘hergroepering’ van de huisartsen in de loop van 2018. Er is echter geen alternatief plan. Naar verwachting kan POH-GGZ Jeugd met een betere afstemming alsnog in meerdere gemeenten opgezet worden.

Lessen

Als huisarts doe je veel kennis op over de gemeente, niet alleen als organisatie (de hiërarchie en het jargon, bijvoorbeeld) maar ook als samenwerkingspartner en over de huisartsen als groep. Het is leerzaam om te weten wat er wel en niet gedaan moet worden om een pilot verder uit te kunnen rollen. Timing wordt je allerbeste vriend.

  1. Het is nu duidelijk hoe je collega’s beter op één lijn kan krijgen, al moet je soms proberen om dat juist niet altijd te willen. Je kan ook zelf de lijnen uitzetten en hapklaar voorschotelen. Daarnaast kan het beter zijn om huisartsen te laten vertegenwoordigen door één persoon met een helder mandaat;
  2. Soms moet je juist met niet al te veel mensen rond de tafel gaan, maar eerst een inventarisatie maken en dan pas met een delegatie knopen doorhakken (huisartsen in dit geval);
  3. Het is zaak om gemeenten niet individueel, maar meer als collectief te benaderen, om vervolgens rond de tafel gaan zitten met de medewerkers met de meeste kennis van zaken. Dat is overigens niet altijd de wethouder;
  4. Probeer de cultuurverschillen tussen gemeenten en zorgprofessionals te herkennen en hier rekening mee te houden.

Naam: Saskia Benthem
Organisatie: zorggroep Syntein

ANDERE BRILJANTE MISLUKKINGEN

Wie financiert leefstijl bij hartrevalidatie?

Pas op voor het kip-ei probleem. Wanneer partijen enthousiast zijn, maar eerst bewijslast vragen, kijk dan goed of je de middelen hebt om die bewijslast te leveren. En projecten gericht op preventie blijven altijd lastig, [...]

Ziek maar niet zwanger

Ga er nooit van uit dat iedereen volledig geïnformeerd is en zeker niet wanneer er nieuwe informatie is. Zorg voor een kennisomgeving waarin iedereen zijn of haar beslissingen kan nemen. Ga na wat [...]

Waarom mislukken een optie is…

Neem contact op voor een workshop of lezing

Of bel Paul Iske +31 6 54 62 61 60 / Bas Ruyssenaars +31 6 14 21 33 47