De intentie

Het verhaal van CEO David Pottruck is in essentie een verhaal van velen;
Je wordt van de een op de andere dag op staande voet ontslagen uit een functie die een groot deel van je dagelijkse realiteit en identiteit betekenden. In de periode die volgt doorloop je in meer of mindere mate de volgende fasen:

  • Shock en ongeloof
  • Besef
  • Genezing
  • Opnieuw beginnen

David Pottruck (57) was tot 19 juli 2004 de CEO van Charles Schwab Corporation, een van de grootste financiële dienstverleners in de Verenigde Staten. Het bedrijf heeft een klantenportefeuille van meer dan $1 biljoen en ruim 13.000 mensen in dienst.

Zijn voornemen was om de onderneming, mede door een agressief acquisitiebeleid, verder uit te breiden en de aandelenkoers verder te doen stijgen.

De aanpak

Pottruck had het bedrijf in 20 jaar tijd mee helpen opbouwen, eerst als ‘president’, daarna als co-CEO van oprichter Schwab en de laatste 14 maanden als CEO. Als CEO had hij de wind niet bepaald mee..

De markt en de dotcom crashes maakten een abrupt einde aan een groot deel van de actieve handel die voor Schwab van vitaal belang was. Pottruck probeerde het tij te keren, onder andere door een scala aan overnames. Zijn agressieve acquisitie strategie wierp niet de gewenste vruchten af. De koers van het aandeel bleef steken ver onder de hoogste notering van $ 50,17 in 1999.

Uiteindelijk voelde Pottruck zich gedwongen om 8.000 werknemers te ontslaan. De trotse bedrijfscultuur, die Pottruck mee had helpen creëren kreeg een behoorlijke deuk door dit ‘massaontslag’.

Het resultaat

Op 19 juli belegde de raad van bestuur plotseling een ‘executive’ bijeenkomst, iets wat meestal pas gebeurt aan het einde van een vergadering. De woorden van de oprichter Charles Schwab, eindigden een 20-jarige corporate carrière in minder dan 20 seconden. Pottruck weet zich te herinneren dat Schwab zei “het management team heeft het vertrouwen in de richting van het bedrijf en in jouw leiderschap verloren.” Het ontslag ging onmiddellijk van kracht.

Pottruck was stomverbaasd. Niet over het ontslag zelf – hij was zich goed bewust van de slechte prestaties van het bedrijf en zijn positie –maar over de manier waarop hij op staande voet ontslagen werd.

De selfmade zoon van een arbeider in de fabriek Grumman Aircraft kreeg een nieuwe, veel minder aantrekkelijk, identiteit; hij was gewoon de volgende CEO die zijn hoofd niet boven water wist te houden zodra er zwaar weer kwam.

De lessen

Waarom zouden we empathie voelen voor een man die een exorbitant hoge beloning ontving terwijl het bedrijf tegelijkertijd stagneerde?
Wat kan ieder van ons mogelijk gemeen hebben met een man van wie de nettowaarde ongeveer een half miljard dollar is en voor wie vergaderingen met senatoren en uitstapjes met een privé-jet dagelijkse realiteit waren? Wellicht meer dan we denken. De internationale concurrentie en schaalvergroting en de toename van fusies en overnames maken gedwongen ontslag een steeds grotere realiteit.

En we staan dan wellicht niet zo in de schijnwerpers als een ontslagen CEO. Ook vertrekken we zeer waarschijnlijk niet met een vergelijkbare beloning of gouden handdruk. Maar de verwerking van een plotseling ontslag uit een functie die een groot deel van je identiteit en dagelijkse realiteit uitmaakt, verloopt voor veel mensen volgende het zelfde patroon.

  1. Shock en ongeloof: De eerste reactie op een verlies is een bedwelmd gevoel en de weigering van het individu te erkennen de realiteit van het verlies. Pottruck voelde zich beschaamd en vernederd. Hij was niet langer de CEO van een financiële dienstverlener met een revolutionaire groeiscenario.
  2. Besef: Besef van het verlies schept gevoelens van leegte, frustratie, angst en wanhoop.Voor iemand die genoot van zijn leiderschapspositie was het deze publieke onthoofding was een grote vernedering. De volgende opmerking van Andy Grove van Intel hielp hem enorm: “Denk je dat het feit dat je niet langer CEO van Schwab bent, betekent dat je niet langer een beter mens bent?” Je bent als mens evengoed als een week geleden. Houd je hoofd hoog.”Pottruck kwam tot een belangrijke beslissing. In plaats van anderen de schuld te geven besloot hij de verantwoordelijkheid te nemen voor de dingen die hij verkeerd had gedaan. Hij wilde beter met deze nederlaag omgaan dan hij tijdens andere donkere perioden in zijn leven had gedaan, zoals zijn twee scheidingen.
  3. Genezing en herstel: In dit stadium worden de verschillende rituelen uitgevoerd die binnen een cultuur gepaard gaan met verlies. Het einde van een carrière is moeilijk, soms wordt dit versterkt door het ontbreken van een echte afsluiting.Pottruck had het geluk dat hij veel steunbetuigingen ontving van oud-werknemers, vrienden en familie.Een kennis deelde zijn eigen ontslagervaring: “Neem de tijd,” schreef hij. “Sluit de deur stevig achter je en kijk niet meer om”.”Er zal worden gerouwd”, aldus Howard Morgan, een consultant op het gebied van leiderschap die heeft gewerkt met Pottruck en andere ontslagen bestuurders. “Maar succesvolle mensen laten het verleden zo snel mogelijk gaan als ze kunnen”. Je kunt niet rouwen en op dezelfde moment opnieuw beginnen, omdat dat het nieuwe begin naar beneden trekt.”De eerste 6 maanden had Pottruck een soort van post-Schwab stress-syndroom”, zegt hij. “De eerste tendens is om te proberen het oude leven opnieuw te realiseren. Later was er meer tijd voor reflectie. Hij realiseerde zich dat hij bij Schwab het gelukkigst was toen het bedrijf nog klein was en hij beter in staat was om risico’s te nemen.”Het was verhelderd om na te denken over wat je hebt gedaan en wat je had kunnen doen beter.” Zo betreurt hij het dat hij nooit heeft geanticipeerd op slechtere tijden. Hij realiseerde zich ook dat het enorme aantal projecten dat hij lanceerde het bedrijf ervan weerhield om haar energie te richten op de meest kansrijke projecten. En zijn nadruk op details het moeilijk maakte voor ondergeschikten om te groeien en snelheid te creëren.
  4. Opnieuw beginnen: De obsessie met het verlies is afgesloten en het individu is in staat is om verder te gaan met zijn of haar leven. Pottruck’s terugkeer in het openbare leven was niet als CEO, maar als voorzitter van een nieuwe $ 200 miljoen luchtvaartmaatschappij startup genaamd Eos Airlines. EOS voorziet in first-class-service, alleen tussen New York en Londen tegen business-class tarieven. Pottruck heeft de rol van een coach/mentor van de CEO. Dit leven is veel diverser dan zijn vorige bestaan en Pottruck is enthousiast als hij zich realiseert hoeveel hij ervan geniet. Hij is helemaal terug, en naar eigen zeggen, beter dan voorheen.

Verder:
http://www.fastcompany.com/magazine/98/pottruck.html

Jennifer Reingold. Jennifer is een Fast Company senior writer.

Auteur: Redactie IvBM i.s.m. Fastcompany

ANDERE BRILJANTE MISLUKKINGEN

Wie financiert leefstijl bij hartrevalidatie?

Pas op voor het kip-ei probleem. Wanneer partijen enthousiast zijn, maar eerst bewijslast vragen, kijk dan goed of je de middelen hebt om die bewijslast te leveren. En projecten gericht op preventie blijven altijd lastig, [...]

Waarom mislukken een optie is…

Neem contact op voor een workshop of lezing

Of bel Paul Iske +31 6 54 62 61 60 / Bas Ruyssenaars +31 6 14 21 33 47