Te opuaraa

Roald Engelbregt Gravning Amundsen (16 Tiurai 1872 — 18 ava'e tiunu 1928) e taata maimi no Norevetia. Ua hinaaro oia ia riro ei taata matamua tei tae i te pae apato'erau.

Te reni arata'i

Ua rave o Amundsen e rave rahi mau tere i te tuhaa fenua apatoerau o te poro. Ua haapii oia i te mau taata no te pae apatoerau no Alaska., e ua farii i ta ratou huru ahuraa. Na roto mai ia ratou, ua haapii oia ia hutihia oia e te mau uri.

Te hopearaa

I muri a'e i to'na tomoraa mai i roto i te 1909 Te mau mana'o tauturu no te haapiiraa, e i muri mai ua haere a'ena o Robert Peary e mata'ita'i i te poro Apatoerau, ua taui oia i ta'na mau opuaraa e ua faaoti e haere i te pae apato'a. I roto i te 1910 ua faaru'e oia. Ua topa ta'na pŭpŭ i ni'a i te tahua ha'utiraa a Ross Ice Shelf, i roto i te Ooa no Walvis. Ua ti'a oia 90 Ua piri atu oia i ta'na opuaraa i te pŭpŭ tata'u a Robert Falcon Scott, ua horo'ahia râ te hoê e'a poto a'e na Ernest Shackleton. E ti'a ia Amundsen ia imi i to'na iho e'a na roto i te mau Mou'a Trans-Antarctic.

Ua haamata a'era o Amundsen i to'na tere i te poro o te 20 Atopa 1911, e o Olav Bjaland, Helmer Hanssen, Sverre Hassel e Oscar Wisting ua tae oia i te poro Apatoa i 14 Titema 1911, 35 Te mau mana'o tauturu no te haapiiraa. Scott i to'na iteraa i te fare ie o Admundsen e te hoê rata tei faataehia'tu ia'na ra i ni'a i te vahi hopuraa pape.. Taa ê atu i te tere manuïa ore o Scott, e tere manuïa e te ohie to Admundsen..

Te mau haapiiraa

I te tahi mau taime e tupu mai te tahi mea, A faahepo ia oe ia faatano i ta oe mau opuaraa. Aita e titauhia ia haere i raro.

Taa ê noa'tu i te reira:
I roto i te roaraa o te piti ahururaa o te senekele, ua faahitihia te mau mana'o feaa no nia i te faufaaraa o te mau parau a Cook e a Peary.. Te mana'o - rahi - hia ra e aita roa ' tu o Cook i tapae a'enei i te poro Apatoerau., e te vai atoa ra te tahi mau feaaraa no ni'a ia Peary. Aita atoa e feaaraa e, e rere anei te manureva o Byrd i ni'a i te 9 Me 1926 ua tae i ni'a i te pou. No reira, e nehenehe e parau e, o Amundsen i ni'a i te 12 Me 1926, ma te ite ore i te reira, o ' na atoa tei tapae na mua i te poro Apatoerau.

Taata papa'i: Geeske

A VAIIHO I TE HOÊ PARAU MANA'O